Gül Gençlik Eğitim ve Yardımlaşma Derneği (Gül-Der) tarafından düzenlenen konferans kapsamında, Balkan Düşünce Okulu Genel Koordinatörü Savaş Hoştaş, “Balkanlar: Etnik, Beşerî ve Siyasi Yapılar Perspektifi” başlıklı bir konuşma gerçekleştirdi. Programda Balkan coğrafyasının tarihsel gelişimi, kültürel çeşitliliği ve günümüz siyasal dinamikleri akademik bir bakış açısıyla değerlendirildi.
Konferansın açılışında Gül-Der Başkanı Necat Yazıcı bir konuşma yaptı. Yazıcı, Balkanlar’ın hem Osmanlı hem de Anadolu için tarih boyunca taşıdığı stratejik ve kültürel öneme dikkat çekti. Ayrıca Aliya İzetbegoviç’in İslâm dünyasındaki müstesna liderliğine değinerek, onun entelektüel birikiminin bugün dahi güncelliğini koruduğunu ve çok hassas toplumsal kırılmalara ışık tuttuğunu ifade etti.
Açılış konuşmasının ardından Balkan Düşünce Okulu Genel Sekreteri Elif Nida Hoştaş, haziruna kısa bir bilgilendirme yaparak Balkan Düşünce Okulu’nun kuruluş amacı, yürüttüğü akademik ve kültürel çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Ardından söz alan Savaş Hoştaş, Balkan kelimesinin kökeni ve anlamı üzerinden bölgenin tarihî ve coğrafi çerçevesine değinerek, Balkan kimliğinin zaman içinde değişen algısına dikkat çekti. “Balkanlaşma” kavramının tarihsel bağlamı ve çağdaş yansımaları da örneklerle ele alındı.
Konuşmasında Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine uzanan süreçte bölgenin idari yapılanmasına değinen Hoştaş, Rumeli Beylerbeyliği, Via Egnatia ticaret yolu ve Osmanlı’nın bölgeye getirdiği idari bütünlüğün tarihsel önemine vurgu yaptı.
Siyasi coğrafya ve jeopolitik kavramlarını karşılaştırmalı olarak ele alan Hoştaş, coğrafyanın devlet politikaları üzerindeki belirleyici rolünü anlattı. Bu çerçevede Ratzel’in Hayat Sahası Teorisi, I. ve II. Dünya Savaşları ve Yugoslavya’nın dağılma süreci gibi tarihsel dönemeçler, bölgesel dengeler açısından değerlendirildi.
Balkanlar’ın yakın tarihine de değinen Hoştaş, Bosna Savaşı, Srebrenica Soykırımı, Dayton Anlaşması ve Kosova’nın bağımsızlık süreci gibi kritik olayların bölge toplumları üzerindeki etkilerini aktardı.
Bölgedeki etnik çeşitliliğin kültürel derinliğine dikkat çeken Hoştaş, “Boşnak-Bosnalı ayrımı”, “kahve fincanı hikayesi” ve “mezar taşları sembolizmi” gibi örneklerle Balkan kimliğinin duygusal yönüne temas etti.
Konferansın ilerleyen bölümünde Makedonya sorunu, Prespa Anlaşması, Kuzey Makedonya’daki Türk ve Arnavut azınlıkların durumu ile Batı Trakya Türklerinin hak mücadelesi konuları ele alındı. Hoştaş, bu bağlamda azınlık haklarının korunması, kültürel mirasın yaşatılması ve bölgesel istikrarın güçlendirilmesi konularında uluslararası iş birliğinin önemine dikkat çekti.
Programın kapanışında, Balkanlar’daki demografik değişim, göç hareketleri ve Avrupa Birliği süreci değerlendirildi.